KATA GANDA

1. Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.
2. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.
3. Proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam perkataan tersebut.
4. Kata ganda terdiri daripada:

                (a) kata ganda seluruh;

                (b) kata ganda semu;

                (c) kata ganda separa;

                (d) kata ganda bersajak atau berima;

                (e) kata ganda berimbuhan.

A)     Kata Ganda Seluruh

 1.             Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.

 2.             Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang (‑).

 3.             Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan   kata keterangan.

Contoh :

Gandaan kata nama	Gandaan Kata kerja	Gandaan Adjektif /sifat
buku-buku lembu-lembu murid-murid kawan-kawan	baring-baring pandang-pandang jalan-jalan usik-usik	manis-manis besar-besar awal-awal bulat-bulat

B)        Kata Ganda Semu

1.       Kata ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan    

         seluruhnya dan diberi tanda sempang.

2.      Kata ganda semu mempunyai makna yang khusus.

3.      Kata ganda semu terdiri daripada kata nama. 

        Senarai Kata Ganda Semu

        kuda-kuda,kupu-kupu, kura-kura,labah-labah,layang-layang,oleh-oleh,onde-onde, dan lain-lain

C)        Kata Ganda Separa

1.        Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata nama yang digandakan.

2.        Semua kata ganda separa terdiri daripada kata nama.

           Contoh  Kata Ganda Separa

          Bebawang,bebenang,bebudak,cecair,dedalu,dedaun,dedawai,gegendang,geguli,jejari,

           jejarum ,jejentik, kekabu ,kekisi,kekunci ,kekuda, lelaki,lelangit,lelayang ,pepejal ,

          pepijat ,pepenjuru, rerambut, sesiku, sesungut, tetamu ,tetangga

 D)       Kata Ganda Bersajak/Berima

 1.      Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan atau penyesuaian bunyi (rima) di          

          pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila digandakan.

          Contohnya:

         (a)        persamaan bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-dentum, dan sebagainya.

         (b)       persamaan bunyi di hujung:      karut-marut, cerai-berai, calar-balar, dan sebagainya.

         (c)        penyesuaian bunyi seluruhnya: compang-camping, dolak-dalik, huyung-hayang, dan sebagainya.

Persamaan Bunyi di Pangkal	Persamaan Bunyi di Hujung	Penyesuaian Bunyi Seluruhnya
batu-batan	anak-pinak	bolak-batik
beli-belah	calar-balar	compang-camping
bengkang-bengkok	cerai-berai	dolak-dalik
corat-coret	comot-momot	gopoh-gapah
degap-degup	gotong-royong	gunung-ganang
dentam-dentum	karut-marut	haru-biru
desas-Jesus	kaya-raya	huru-hara
gembar-gembur	kuih-muih	huyung-hayang
gerak-geri	pindah-randah	kacau-bilau

 

E)        Kata Ganda Berimbuhan

1.         Kata ganda berimbuhan ialah kata ganda yang memperoleh imbuhan, baik yang berupa awalan, akhiran, sisipan, atau apitan. Contohnya:

awalan: berangan-angan, mengangguk-angguk, jahit-menjahit, teresak-esak, asak-     mengasak, setinggi-tinggi

akhiran: bau-bauan, sayur-sayuran, rumah-rumahan, puji-pujian, wangi-wangian

sisipan: tali-temali, turun-temurun, tulang-temulang

apitan: sehari-harian, bersorak-sorakan, kunjung-mengunjungi, melambat-lambatkan, kebiru-biruan, bercaci-cacian

2. Kata ganda berimbuhan boleh terdiri daripada pelbagai golongan kata, iaitu kata nama, kata kerja, kata adjektif, dan kata tugas (kata keterangan).